Tane büyüklüklerine göre tozların özellikleri nelerdir?

Tane büyüklüklerine göre tozların özellikleri nelerdir?

Tozlar, tane büyüklükleri 0,5 -150 mikron arasında veya daha küçük olan, kimyasal ve fiziksel özellikleri kendisini oluşturan maddenin yapısına benzeyen ve havada asılı duran maddeciklerdir.

Tane büyüklülerine göre tozların özellikleri şu şekildedir:

• 10 mikrondan büyük tozlar solunmaz.
• 0,5-10 mikron arasındaki tozların bir kısmı tutulur,
• 0,5-5 mikron arasındaki tozlar alveollere ulaşır ve en tehlikeli tozlar bunlardır.
• 0,5 mikrondan küçük tozlar ekspirasyon (soluk verme) ile dışarı atılır.
• Tozlar kendisini meydana getiren maddelerin ve tozun fiziki yapısına göre sınıflandırılır. 

Buna göre; 

• organik,
• inorganik,
• fibrojenik (solunumla akciğerlere ulaşıp birikme sonucu dokusal değişimle akciğerlerden fonksiyonel bozukluk yapan tozlardır.)
• kanserojen,
• radyoaktif,
• alerjik
• inert tozlar(solunumla akciğerlere ulaşmalarına rağmen akciğerlerde fonksiyonel bozukluk yapmayan tozlardır.)

Örnekler:

• Uranyum; inorganik, kanserojen ve radyoaktif tozdur,
• Kalsiyum karbonat; inorganik ve inert tozdur.
• Nikel; inorganik ve kanserojen tozdur.
• Asbest; inorganik, fibrojenik ve kanserojen tozdur.
• Pamuk; organik ve alerjik tozdur.
• Manganez tozu: Meslek hastalıklarına neden olan zehirleyici toz

Akciğerlerde tozun birikimi sonucu doku hasarı ile seyreden hastalığa genel olarak pnömokonyoz denir. Pnömokonyoz bir meslek hastalığı olup, belirtileri hastalığa neden olan tozun özelliklerine göre değişir.

Pnömokonyoz yapan tozların etki düzeyleri şu şekildedir:
Ağır hastalık yapanlar: silis tozu, asbest tozu
Orta derece ağır hastalık yapanlar: kömür tozu, silikat tozu
Minimal dokusal değişik yapanlar: demir oksit, baryum bileşikleri

Pnömokonyoz yapmayan tozların etki düzeyleri şu şekildedir:
Ağır hastalık yapanlar: inorganik kurşun bileşikleri, berilyum
Orta derece ağır hastalık yapanlar: pamuk tozu, kuru ot tozu
Minimal değişik yapanlar: çimento tozu, mermer tozu, tütün tozu, odun tozu -> solunum açısından en az tehlikeli olan tozlar

PAYLAŞ